LANDAREAK

Landareak izaki bizidunak dira jaio, elikatu, ugaldu eta hil egiten baitira.

 

Landarearen atalek landarearen elikaduran duten funtzioa bereiztu.

Gehiago jakin nahi baduzu ... ikusi animazio hau

Landareen elikadura

Landareak nola elikatzen diren, urik gabe nola diharduten eta ura eta argiarekiko duten portaera esperimentatu nahi badugu jarraian diren esperientziak maartxan jarri gelan

ESPERIENTZIAK

OOOOOOOOOOOO

BIZIDUNAK ETA BIZIGABEAK BEREIZTEN

Irudiari so egin eta bereiztu izaki bizidunak.

Bizidunak eta bizigabeak elkarreraginean ari dira etengabe.

Bizidunek funtzio ezberdinak betetzen dituzte. Bizigabeek ez.

BIZIDUNEN ARTEKO ELIKADURA, NUTRIZIO EDO JAN HARREMANA: Bideo hauetan bizidunen sailkapena (ekoizleak, kontsumitzaileak eta deskonposatzaileak) eta elika-kateak zer diren aztertzerik badugu.

      

Kate trofikoak: Elika-kateak

ERRONKA EGOERAK

EKOSISTEMEN IKERKETA
Taldean hautatuko dugu Euskal Herriko ekosistema bat eta biotopo horretako hiru izaki bizidunei buruzko txosten bat burutuko dugu (euskalnatura.net-ean oinarritua). Lagungarriak jarraian diren fitxak.

• EKOSISTEMAren ezaugarri nagusiak, bizigabeak, eguraldia, bizidunak, kokalekua. Fitxa.
• IZAKI BIZIDUNAK. Datuak jaso ondoren idatzi landare, animalia eta onddo bati buruzko informazioa azalpen-testua moduan.

ANIMALIAK                              LANDAREAK                               ONDDOAK

  Fitxa taxonomikoa                                       Fitxa taxonomikoa                                     Fitxa taxonomikoa  

      

BIZIDUNAK INGURURA EGOKITU

EKOSISTEMEN DESOREKA

   

Arriskuan omen dira erleak

 Neguan erleen hilkortasun-tasa % 5koa da, baina azken bolada honetan % 32ra ere igo dela salatu du Erleen Institutuak. Zuberoan egin berri duten kongresuan hiru kausa nagusi aipatu zituzten:

1. Zomorroak hiltzeko intsektizidak:  landare guztietan barreiatzen da, eta erleek ere xurgatzen dute. 
2. Genetikoki aldatutako haziak, zomorroen kontrako pozoiak baitituzte, eta
3. Asiako erleztarrak, hauek gero eta gehiago dira, eta lurraldean aurrera egiten duten neurrian, erleak erailtzen dituzte. 

Jakina da erleek egiten duten lana ezinbestekoa dela, eztia eta ezkoa emateaz gainera, lan egiten loretik lorera ibiltzen direlako… Edo horri esker gertatzen da landareen polinizazioa. Erleak galduko balira, munduak utziko lioke orain ezagutzen dugun bezalakoa izateari.

         

INGURUKO EKOSISTEMAK

EKOSISTEMA NAGUSIAK

 Badira ekosistema naturalak eta gizartuak direnak.

 cnice


BASOA eta bertako bizidunak
Benetako babesleku eta bizilekua da izaki bizidun askorentzat, babesa eta elikadura eskaintzen baitie. Baina baso guztiak ez dira berdinak; baso mota bakoitzean ere mota jakin bakoitzeko izaki bizidunak izaten dira,  baso mota horren baldintzetara edo ezaugarrietara egokituak.
Ondorengo loturetan gure inguruko basoen ezaugarriak eta bertan diren izaki bizidunen fitxak taxonomikoak ditugu EUSKALNATURA.NET-en eskutik.
Baso hosto-erorkor atlantiarra
Baso hostoiraunkor atlantiarra
Pagoeta natur gunea
Orreaga-Iratiko oihana natur gunea

BIZIDUNEN ARTEKO JAN-HARREMAN:  ELIKA-KATEAK

ITSASERTZEA ETA BIZIDUNAK
ITSASERTZEAREN ETA BASOAREN ARTEKO ANTZEKOTASUN ETA EZBERDINTASUNAK
BIZIDUNAK INGURURA NOLA EGOKITZEN DIREN 
Baserria
Bizidunak
Bizimodua eta aldaketak

HASIERA

- Buruargia? Bizkorra? Ni bai naizela bizkorra!!!! Ni baino buruargiagorik nor? Natura? Bai zera!!
- Bai, Morgan! Natura oso jakintsa da.

GELAKO PROGRAMAZIOA      LIBURU DIGITALA      GIDA DIDAKTIKOA     TXANELATEGIA